بررسی اثرات تزریق محیطی و داخل هیپوکمپی سیگلوهگزامید به عنوان مهار‌گر سنتز پروتئین بر بازتثبیت تأخیری حافظه احترازی غیر فعال در موش بزرگ آزمایشگاهی

  سابقه و هدف: فعال‌سازی حافظه‌های تثبیت شده، موج دوم تحکیم حافظه موسوم به بازتثبیت حافظه را فعال می‌کند. اخیراً، فرایند تثبیت تاخیری حافظه نیز پیشنهاد شده است که حاکی از وجود یک دوره تاخیری تثبیت حافظه بعد از یادگیری است. این فرایند به تولید پروتیین در مغز، به‌ویژه در هیپوکمپ وابسته است. هدف این مطالعه بررسی وجود فرایند احتمالی بازتثبیت تاخیری وابسته بعد از فعال‌سازی یک حافظه تثبیت شده و وابستگی آن به سنتز پروتیین، به‌ویژه در هیپوکمپ بود. هم‌چنین، مقاومت حافظه‌ها به سن‌های مختلف در برابر آسیب توسط مهارگرهای سنتز پروتیین بررسی شد. مواد و روش‌ها: موش‌های سفید بزرگ آزمایشگاهی نر از نژاد ویستار در دستگاه احترازی غیر فعال (1 میلی‌آمپر- 3 ثانیه) آموزش داده شدند. در آزمایش اول، در گروه‌های مجزا در فاصله زمانی 15 دقیقه قبل از فعال‌سازی و 3، 6، 12 و 24 ساعت بعد از فعال‌سازی حافظه، تزریق داخل صفاقی سیکلوهگزامید انجام شد. در آزمایش دوم، اثرات تزریق محیطی سیکلوهگزامید بر باز‌تثبیت تأخیری به موازات افزایش سن حافظه در گروه‌های با سن حافظه 7، 14، 28 و 56 روز انجام شد. در آزمایش سوم، اثرات داخل هیپوکمپی سیکلوهگزامید بر باز‌تثبیت تأخیری حافظه ارزیابی شد و در آزمایش آخر، اثرات تزریق داخل هیپوکمپی سیکلوهگزامید بر باز‌تثبیت تأخیری به موازات افزایش سن حافظه در گروه‌های با سن حافظه 7، 14، 28 و 56 روز بررسی شد. در تمام این آزمایش‌ها، بررسی تست حافظه در 2 و 7 روز بعد از فعال‌سازی حافظه انجام شد. یافته‌ها: تزریق سیستمیک سیکلوهگزامید در زمان 15 دقیقه قبل از فعال‌سازی و 3، 6، 24 ساعت بعد از فعال‌سازی بر بازتثبیت حافظه ترس اثر معنی‌داری ندارد، ولی تزریق آن 12 ساعت بعد از فعال‌سازی، باز‌تثبیت حافظه ترس را مختل نمود. با افزایش سن حافظه، اثر آن دیده نشد. تزریق داخل هیپوکمپی سیکلوهگزامید اثر مختل‌کنندگی مشابه‌ای داشت. این اثر روی حافظه 7 روزه نیز مشاهده شد.  نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهند که سنتز پروتئین، به‌ویژه در هیپوکمپ برای بازتثبیت تاخیری حافظه ضروری است. با گذشت زمان، بازتثبیت تاخیری حافظه‌ها نسبت به عوامل تخریب‌گر مقاومت بیش‌تری پیدا می‌کنند